ТИЛЛА ҚАВОҚ
ЁКИ ДОРИХОНАНИНГ “МИТТИ” МЎЖИЗАСИ .
Қовоқ бўлар форслар
тилида каду,
Иккинчидир хўлу
совуқликда у.
Меъда ичра ҳазм
бўлар тўхтамай,
Ёқимли хилт пайдо
қилади,хай-хай.
Сафро хилтин тандан
йўқотар беранж,
Аммо кўп йеилса
қўзғатар қўланж,
Қўланж иллатини
тезда айлар кам.
Хом қовоқдан олиб
ейилгани дам,
Ўткир табибларлардан
кўплари дейди,
“Чанқоқ қолур кимки кўп қавоқ ейди”
Куз келиб барчамиз қиш ғамини кўрамиз. Қишда бекаларимиз асраб қўядиган асосий озуқаларидан бири қовоқ ҳисобланади. Хўш, қовоқнинг фойдаси нимада?
Қовоқ. Ўзбекистоннинг хамма туманларида
экилади. Қовоқ бир йиллик, поясининг узунлиги 4-5 м га етадиган ўсимликдир.
Пояси қиррали, дағал тукли, гажаклари ёрдамида осилиб ўсади. Барги йирик
юраксимон, чуқур бош бўлакли дағал тукли бўлиб, гуллари сариқ, хиди ёқимли, бир
жинсли бўлиб, эркак гуллари барг қўлтиғида тўп-тўп, урғочи гуллари эса
якка-якка холда жойлашган. Меваси йирик, кўп уруғли, серўт ва ширали, турли
шаклдаги хўл мева бўлиб, июнь, август ойларида гуллайди, меваси август, сентябрь
ойларида пишади.