hafs

Рамазон ойида нафс тарбияси

25.06.2014

Оламларни тарбият қилувчи Аллоҳ таолога беадад ҳамд бўлсин! Ва Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссаломга ва унинг аҳли хонадонига ва асҳобларига ва Унга сидқидилдан тобеъ бўлган барча издошларига салоту саломлар бўлсин!

Инсон ўз-ўзини назорат қилмоғи лозим. Инсон вужудининг назоратчиси бу – нафс. Инсонга вужудининг эҳтиёжини билдириш жиҳатидан у лозимдир. Аммо бу нафсни ўз ҳолига ташлаб қўйилса, ҳаддидан ошиб кетади. Яъни шаҳавоти нафсония–нафс орзуларининг чегараси бўлмайди, давом этиб кетаверади. Чегарадан чиқиб кетганидан кейин инсонни гуноҳларга бошлайди. Масалан, ўғрилик қилдиради, бировнинг номусига кўз олайтиради, танбалликка даъват этади, кўп ухлашга гирифтор қилади, бошқалар ишласин, мен текинга яшайман, деб васвасага солади ва шунга ўхшаш бошқа гуноҳ ишларга чорлайди.

Пайғамбар табобати

Тиб илми моҳиятига кўра дунёвий илмлар қаторига қўшилса ҳам, аслида инсонларга чинакам фойдали табобатнинг илк куртаклари Қуръони карим ва Пайғамбар алайҳиссаломнинг ҳадиси шарифларида тилга олинган. Замонавий тиб илми қанча ривож топиб, сўнгги кашфиётлар туфайли қанча янгиликлар киритилмасин, Китоб ва Суннатда бундан ўн беш асрча муқаддам инсониятга тақдим этилган тиббий тавсиялар ҳамиша долзарб ва фойдали бўлиб қолаверади.
"Пайғамбар табобати" ("Тибб ун-набавийя") китобида келтирилган жуда кўп муолажалар ва касалликлар давосига оид тавсиялар ҳозирги пайтда тиб илмининг асоси сифатида тан олиб келиняпти. Масалан, "Шифо учта нарсададир: асал ичиш, қон олиш ва куйдиришда, аммо мен умматимни куйдиришдан қайтараман" деган ҳадис тавсиясида тиббий муолажанинг асос омиллари зикр этилган.

Аёл оилада бош кўтарсa

Категория: Муносабат

Аёл томонидан бош кўтариш содир бўлгандаги ҳолатнинг муолажаси.
Аллоҳ таоло «Нисо» сурасида шундай деб марҳамат қилади: «... Бош кўтаришларидан хавф қилинган аёлларга ваъз-насиҳат қилинг, ётоқларида ҳижрон қилинг ва уринг. Агар итоат қилсалар, уларга қарши бошқа йўл ахтарманг. Албатта, Аллоҳ юксак мақомли буюк Зотдир». (34-оят)
Беш қўл баробар эмас, баъзи аёллар солиҳалик мақомига лойиқ бўла олмайдилар. Ҳаддиларида турмай, эрларига қарши бош кўтариб, беодоблик, итоатсизлик кўрсатадилар. Шундай ҳолларда нима қилиш керак?
Уларга ҳолатларига қараб, муомала қилинади.

рўза тутиш

Рўза тутиш афзаллиги

Кўпчилик рўзанинг фарз амал эканини инкор қилмасалар ҳам, асл моҳиятдан бехабарлик, лоқайдлик ва ғофиллик туфайли рўза тутишда сусткашликка йўл қўядилар. Айрим одамлар рўза ойи кирганда ойнинг аввали, ўртаси ва охирида бир неча кундан оч юриб, шу билан ўзларини тўлиқ бир ой рўза тутган ҳисоблайдилар. Баъзи бировлар эса Рамазон ойи ибодатини тўлиқ адо этади, бирор кунни ҳам қолдирмай рўза тутади. Ҳамма қатори таровиҳ намозларига қатнашиб, Рамазон ойининг файз-баракасидан баҳраманд бўлишади. Улардан тутаётган рўзалари сабаби сўралса, кўп ҳолларда бир ой оч юришнинг соғлиқ учун катта фойдаси борлиги ва ўзига тиббий муолажани мақсад қилганини яширмайди. Бундай кишилар Рамазон ойида рўза тутишнинг нақадар муҳим ибодат эканини англаб етса, ҳеч қачон рўзага бу тарзда дунёвий, тиббий ёки урфий маъно бермаган бўлар эдилар.

Намоз китоби

Автор: Муҳаммад Аюб Усмон | 26 Марта 2012

“الصلاة - солат” сўзи “صلى - солла”дан келиб чиқадиган ҳаракатдир. У “الصلا -сола” дан иштиқоқ қилиб олинган. “Сола”- думбанинг суягидир. Чунки намоз ўқувчи рукуъ ва саждада икки думбасини ҳаркатлантиради.

Унинг яна бир маъноси яхшиликка дуо қилишдир.

Ояти каримада: “وَصَلِّ عَلَيْهِم[1]ْ- ва уларнинг ҳаққига дуо қил”,

Ҳадисда: “[2]إذا كان صائما فليصل أي فليدع – Агар рўзадор бўлса, дуо қилсин”, дейилган.

Сўнг унда раҳмат ва истиғфор маънолари ҳам бор. Чунки булар ҳам дуодаги лозим ишлардан.

Шариатда эса, қиём, рукуъ ва саждадан иборат маълум феълларнинг исмидир. Ҳанафий уламоларининг бошқа бир таърифида: У белгиланган вақт ичида чегараланган шартлар, маълум зикрлар ва махсус рукнлардан иборатдир.

Жавҳарий раҳматуллоҳу алайҳ: “Солат Аллоҳ тамонидан бўлса раҳматдир”, деганлар. “الصلاة - солат” сўзи “الصلوات المفروضة –солаватул мафруза”нинг бирлигидир.

Рамазон ойининг фазилати

Аллоҳ таоло айтади: “(У саноқли кунлар) Рамазон ойидирки, бу ойда одамлар учун ҳидоят бўлиб, ҳидоят ва фурқоннинг очиқ оятлари бўлиб Қуръон нозил қилинган” (Бақара, 185).

Рамазони шарифнинг фазилатлари кўп. Ўша фазилатларнинг энг улуғи Аллоҳ таоло Ўз Каломини мана шу муборак ойда нозил қилганидир. Ўн икки ой ичидан Қуръон нозил қилиниши учун Рамазони шариф танланиши, нафақат Қуръони карим, балки Иброҳим алайҳис-саломга тушган саҳифалар ҳам, Таврот ҳам, инжил ҳам мана шу ойда туширилгани ҳақиқатан ҳам бу ой Аллоҳ севган ой эканига очиқ далолатдир.

Рўза шартлари

 Фиқҳ.Уз

  23 Июнь 2014

 Рўза ва Рамазон

Рўзанинг фарзлари ейиш, ичиш ва жимоъни субҳи-содиқдан қуёш ботгунча тарк қилмоқ ва ниятдир. Рўза дастлаб фарз қилинган вақтда ифтор вақти қуёш ботгандан хуфтон вақтигача эди. Хуфтон вақтигача ифтор қила олмай, жинсий яқинлик қила олмай ухлаб қолган кишига янаги ифтор вақтигача таом, шароб ва хотин ҳаром қилинган эди. Кейин мазкур ҳукм насх қилиниб, қуёш ботгандан то тонг отгунча таом емоқ, шароб ичмоқ ва жинсий яқинлик жоиз бўлган. Бунга улуғ саҳобалар ҳаётида бир неча воқеалар содир бўлгани сабаб бўлган.